Bạn đã bao giờ đang lim dim chìm vào giấc ngủ, rồi đột nhiên cảm thấy như hụt chân xuống một bậc thang vô hình, hoặc rơi tự do từ trên cao, khiến toàn thân giật nảy mình và tim đập thình thịch chưa? Nếu câu trả lời là có, bạn không hề đơn độc. Đây là một trải nghiệm gần như phổ biến mà rất nhiều người từng gặp phải.
Hiện tượng này, được giới khoa học gọi là “Cơn giật đầu giấc ngủ” (Hypnic Jerk hoặc Hypnagogic Jerk), là một cơn co cơ đột ngột, không chủ ý xảy ra ngay tại ngưỡng cửa của giấc ngủ.1 Nó thuộc về một nhóm các cử động co giật cơ bắp không tự chủ gọi là myoclonus, một “họ hàng” xa với những phản xạ quen thuộc hơn như nấc cụt.1 Đây là một hiện tượng sinh lý hết sức phổ biến và lành tính. Các nghiên cứu cho thấy có tới 60-70% dân số từng trải nghiệm nó, và khoảng 10% gặp phải hàng ngày.
Cú giật mình này không chỉ đơn thuần là một cơn co cơ. Nó thường đi kèm với một loạt các cảm giác sống động:
- Về thể chất: Một cú giật ngắn, đột ngột như bị sốc điện, có thể ảnh hưởng toàn thân hoặc chỉ một phần cơ thể như tay, chân.
- Về cảm giác: Cảm giác “rơi ngã” hoặc “hụt hẫng” là phổ biến nhất, như thể bạn đang rơi vào một khoảng không vô định.
- Về thính giác/thị giác: Một số người còn trải nghiệm ảo giác đi kèm, chẳng hạn như nghe thấy một tiếng nổ lớn, tiếng tách, hoặc nhìn thấy một tia sáng lóe lên bên trong đầu.
- Phản ứng sinh lý: Cú giật thường kéo theo nhịp tim và nhịp thở nhanh, đổ mồ hôi, tương tự như một phản xạ giật mình khi bị hù dọa.
Tại nhungdieuthuvi.com, chúng tôi tin rằng việc hiểu rõ những điều kỳ lạ mà cơ thể thực hiện chính là bước đầu tiên để sống khỏe mạnh và khoa học hơn. Hãy cùng chúng tôi đi sâu vào “phòng điều khiển” của não bộ để giải mã bí ẩn đằng sau những cú giật mình bất ngờ này.
Bên Trong “Phòng Điều Khiển” Của Não Bộ: Cơ Chế Thần Kinh Gây Ra Hypnic Jerk
Để hiểu tại sao chúng ta lại giật mình khi ngủ, trước hết cần hiểu về cuộc “đấu tranh” tinh vi diễn ra trong não bộ mỗi đêm. Đây không phải là một quá trình thụ động mà là một sự chuyển giao quyền lực phức tạp.
Cuộc “Chuyển Giao Quyền Lực” Giữa Thức và Ngủ
Hãy tưởng tượng não bộ có một “công tắc lật” (flip-flop switch) điều khiển hai trạng thái chính: Thức và Ngủ.
- Hệ Thống Đánh Thức (Trạng thái BẬT): Chịu trách nhiệm chính bởi Hệ thống Kích hoạt Lưới (Reticular Activating System – RAS). Đây là một mạng lưới các nhân thần kinh nằm ở thân não, hoạt động như một người gác cổng, liên tục gửi các tín hiệu kích thích (sử dụng các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, norepinephrine) lên vỏ não để duy trì sự tỉnh táo và ý thức của chúng ta.
- Hệ Thống Gây Ngủ (Trạng thái TẮT): Được điều khiển bởi Nhân Trước Thị Vùng Bụng Bên (Ventrolateral Preoptic Nucleus – VLPO) nằm ở vùng dưới đồi. Khi đến giờ ngủ, VLPO sẽ hoạt động mạnh lên, giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh ức chế (chủ yếu là GABA và galanin) để “tắt” hoạt động của hệ thống RAS, từ đó cho phép não bộ chìm vào giấc ngủ.
Giấc ngủ bắt đầu tại thời điểm VLPO giành được quyền kiểm soát và ức chế thành công RAS. Tuy nhiên, cuộc chuyển giao quyền lực này không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ. Chính sự bất ổn trong giai đoạn mong manh này là nguồn gốc của cơn giật mình.
Ba Giả Thuyết Khoa Học Về Cú “Chập Điện” Bất Ngờ
Các nhà khoa học đã đưa ra một vài giả thuyết để giải thích cho cú “chập điện” bất ngờ này. Chúng không loại trừ lẫn nhau mà bổ sung cho nhau, vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về hiện tượng.
- Giả Thuyết #1: Sự Mất Ổn Định Hệ Thống (The System Instability Theory)
Đây là giả thuyết được chấp nhận rộng rãi nhất. Theo đó, quá trình chuyển từ thức sang ngủ là một thời điểm hệ thần kinh cực kỳ bất ổn. Cơn giật mình được cho là một “lỗi tín hiệu” (misfire) – một đợt phóng điện đột ngột cuối cùng từ hệ thống RAS khi nó đang “vùng vẫy” chống lại sự ức chế từ VLPO.7 Nó giống như một tia lửa cuối cùng lóe lên từ một động cơ đang tắt dần, tạo ra một tín hiệu vận động không mong muốn khiến cơ bắp co lại. Về bản chất, cú giật này rất giống với phản xạ giật mình khi bạn bị ai đó làm cho hoảng sợ.
Biểu đồ mô phỏng sự “giằng co” giữa hai hệ thống não bộ. Sự mất cân bằng đột ngột gây ra cú giật. - Giả Thuyết #2: Phản Xạ Của Tổ Tiên (The Archaic Primate Reflex Theory)
Giả thuyết này nhìn từ góc độ tiến hóa. Nó cho rằng não bộ của chúng ta có thể đã diễn giải sai tín hiệu. Khi các cơ bắp thả lỏng hoàn toàn lúc bắt đầu ngủ, não bộ có thể nhầm lẫn cảm giác này với việc cơ thể đang bị rơi tự do – một mối nguy hiểm thực sự đối với tổ tiên loài linh trưởng của chúng ta khi ngủ trên cây.1 Cơn giật mình chính là một phản xạ cổ xưa nhằm “bắt lấy chính mình” và điều chỉnh lại tư thế để tránh bị ngã. Mặc dù chưa có bằng chứng chắc chắn, giả thuyết này giải thích một cách hợp lý cho cảm giác “rơi ngã” rất phổ biến đi kèm.
Sơ đồ mô tả cách não bộ hiểu nhầm tín hiệu thư giãn thành một mối nguy hiểm từ thời tổ tiên. 3. Giả Thuyết #3: Phản Ứng Với Việc Ngủ Quá Nhanh (The Rapid Sleep Onset Theory)
Khi cơ thể quá mệt mỏi hoặc thiếu ngủ trầm trọng, não bộ sẽ cố gắng đi vào giấc ngủ nhanh hơn bình thường để bù đắp.14 Quá trình “tắt máy” đột ngột này có thể bị não bộ hiểu nhầm là một sự kiện sinh lý nguy hiểm, chẳng hạn như ngất xỉu. Để phản ứng lại, não gửi đi một “cú giật hóa học” mạnh mẽ để làm cơ thể giật mình tỉnh giấc, như một cách để “kiểm tra hệ thống” và đảm bảo mọi thứ vẫn ổn.
Biểu đồ so sánh tốc độ chìm vào giấc ngủ. Khi quá mệt, tốc độ đột ngột bị não coi là bất thường.
Tựu trung lại, cả ba giả thuyết đều chỉ về một nguyên nhân cốt lõi: sự thất bại trong việc chuyển giao quyền lực một cách từ từ và êm ái từ hệ thống thức (RAS) sang hệ thống ngủ (VLPO). Thay vì một cuộc “hạ cánh” nhẹ nhàng, cơ thể bạn đang thực hiện một cú “hạ cánh khẩn cấp” vào giấc ngủ, và cơn giật mình chính là sự rung lắc không thể tránh khỏi của quá trình đó.
“Thủ Phạm” Giấu Mặt: Các Yếu Tố Kích Hoạt Cơn Giật Mình Khi Ngủ
Mặc dù là một hiện tượng bình thường, tần suất và cường độ của các cơn giật mình có thể tăng lên đáng kể do ảnh hưởng của nhiều yếu tố trong lối sống và tâm lý. Việc xác định các yếu tố này là chìa khóa để kiểm soát chúng.
Căng Thẳng Tâm Lý và Mất Cân Bằng Hormone
Căng thẳng, lo âu là nguyên nhân phổ biến nhất được ghi nhận.16 Khi bạn căng thẳng, cơ thể sẽ sản sinh nhiều cortisol, một loại hormone “chiến đấu hay bỏ chạy”.18 Mức cortisol cao giữ cho não bộ luôn ở trong trạng thái cảnh giác cao độ, khiến hệ thống RAS khó bị “tắt” đi hoàn toàn. Sự giằng co này tạo ra một cuộc chuyển giao giấc ngủ đầy sóng gió, làm tăng nguy cơ xảy ra các cú giật mình.
Lối Sống Hiện Đại: Caffeine, Vận Động và Giấc Ngủ Thất Thường
- Chất Kích Thích: Caffeine và nicotine là những chất kích thích thần kinh trực tiếp. Chúng giữ cho hệ thống RAS hoạt động một cách giả tạo, cản trở quá trình đi vào giấc ngủ tự nhiên. Ngay cả một tách cà phê uống trước giờ ngủ 6 tiếng cũng có thể đủ để gây ra gián đoạn.18
- Vận Động Cường Độ Cao Buổi Tối: Tập thể dục thường xuyên rất tốt cho giấc ngủ, nhưng tập luyện quá sức quá gần giờ ngủ (trong vòng 90 phút đến 2 giờ) lại phản tác dụng.19 Cơ thể và cơ bắp vẫn còn trong trạng thái hưng phấn, tạo ra một xung đột khi não bộ cố gắng khởi động chu trình ngủ, dẫn đến các cơn giật mình.
- Thiếu Ngủ và Lịch Ngủ Không Đều: Bản thân việc thiếu ngủ đã là một yếu tố gây căng thẳng cho não bộ. Nó dẫn đến tình trạng “ngủ quá nhanh” đã đề cập ở trên, làm tăng cả tần suất và cường độ của các cơn giật.17
Các Yếu Tố Sinh Lý: Tư Thế Ngủ và Dinh Dưỡng
- Tư Thế Ngủ Không Phù Hợp: Ngủ gật trên ghế, hoặc nằm ở một tư thế không thoải mái, có thể bị não bộ diễn giải là một tình huống không an toàn. Điều này giữ cho não ở trạng thái cảnh giác một phần và cản trở sự thư giãn hoàn toàn của cơ bắp.14
- Thiếu Hụt Vi Chất: Sự thiếu hụt các khoáng chất quan trọng như Canxi, Magie, và Vitamin B12 có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định của hệ thần kinh và chức năng cơ bắp.16 Thiếu canxi và magie có thể làm tăng tính kích thích của thần kinh-cơ, gây ra các cơn co giật cơ tự phát, bao gồm cả giật mình khi ngủ.
Điều quan trọng cần nhận ra là các yếu tố này không hoạt động độc lập mà thường tạo thành một vòng luẩn quẩn. Ví dụ, căng thẳng dẫn đến việc uống nhiều cà phê hơn và làm việc muộn, gây ra thiếu ngủ. Thiếu ngủ lại làm tăng mức độ căng thẳng và lo âu. Các cơn giật mình thường xuyên có thể gây ra nỗi sợ hãi về việc đi ngủ, tiếp tục làm gián đoạn giấc ngủ và duy trì vòng lặp này. Do đó, việc giải quyết vấn đề đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện thay vì chỉ tập trung vào một nguyên nhân đơn lẻ.
Lấy Lại Giấc Ngủ An Yên: Các Giải Pháp Khoa Học và Thực Tiễn
May mắn là, vì hầu hết các cơn giật mình đều lành tính và bị ảnh hưởng bởi lối sống, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát chúng thông qua những thay đổi đơn giản nhưng hiệu quả.
Xây Dựng “Vệ Sinh Giấc Ngủ” Vững Chắc
“Vệ sinh giấc ngủ” là tập hợp các thói quen và điều kiện môi trường giúp thúc đẩy giấc ngủ ngon và liên tục.
- Lịch Trình Cố Định: Đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả cuối tuần. Điều này giúp điều hòa đồng hồ sinh học của cơ thể, làm cho quá trình chuyển giao giấc ngủ trở nên mượt mà hơn.20
- Thư Giãn Trước Khi Ngủ: Tạo một thói quen thư giãn 30-60 phút trước khi ngủ. Tắt các thiết bị điện tử, đọc một cuốn sách, nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc tắm nước ấm để báo hiệu cho cơ thể rằng đã đến giờ nghỉ ngơi.7
- Tối Ưu Hóa Môi Trường Ngủ: Đảm bảo phòng ngủ của bạn tối, yên tĩnh và mát mẻ (nhiệt độ lý tưởng khoảng 26-28°C). Một chiếc nệm và gối thoải mái là khoản đầu tư xứng đáng cho sức khỏe.23
Dinh Dưỡng Thông Minh và Vận Động Đúng Cách
- Hạn Chế Chất Kích Thích: Tránh xa caffeine (cà phê, trà, sô cô la) và nicotine ít nhất 6-8 tiếng trước khi đi ngủ.19 Thay vào đó, hãy thử các loại trà thảo dược không chứa caffeine.
- Bổ Sung Vi Chất: Đảm bảo chế độ ăn uống đa dạng, giàu canxi (sản phẩm từ sữa, rau lá xanh đậm), magie (các loại hạt, quả bơ, chuối, cải bó xôi) và vitamin B12 (thịt, cá, trứng).17 Nếu nghi ngờ thiếu hụt, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được xét nghiệm và bổ sung nếu cần.
- Lên Lịch Tập Luyện Hợp Lý: Duy trì thói quen tập thể dục đều đặn, nhưng cố gắng hoàn thành các bài tập cường độ cao vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều. Nếu tập vào buổi tối, hãy chọn các hoạt động nhẹ nhàng như yoga, đi bộ hoặc giãn cơ.7
Quản Lý Căng Thẳng: Chìa Khóa Cho Hệ Thần Kinh Êm Dịu
Vì căng thẳng là nguyên nhân hàng đầu, việc kiểm soát nó là vô cùng quan trọng.
- Kỹ Thuật Thở: Áp dụng phương pháp thở 4-7-8: Hít vào bằng mũi trong 4 giây, giữ hơi trong 7 giây, và thở ra từ từ bằng miệng trong 8 giây. Lặp lại vài lần để làm dịu hệ thần kinh ngay lập tức.23
- Thực Hành Chánh Niệm: Thiền định hoặc sử dụng các ứng dụng chánh niệm có thể giúp bạn giảm bớt những suy nghĩ miên man và lo lắng khi nằm trên giường.
Đây là những phương pháp đã được người biên tập Những điều thú vị chấm com đã tổng hợp thông tin này từ các nghiên cứu uy tín, nhằm mang lại cho bạn đọc những lời khuyên hữu ích nhất.
Khi Nào Cần Lo Lắng? Phân Biệt Hypnic Jerk và Các Rối Loạn Vận Động Khác
Điều quan trọng nhất cần nhắc lại là: những cơn giật mình thỉnh thoảng là hoàn toàn bình thường và vô hại. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, chúng có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn hoặc bị nhầm lẫn với các rối loạn giấc ngủ khác.
Dấu Hiệu “Cờ Đỏ”: Khi Cơn Giật Mình Không Còn Lành Tính
Bạn nên tìm đến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế về giấc ngủ nếu gặp phải các dấu hiệu sau:
- Tần Suất và Cường Độ Cao: Các cơn giật xảy ra hàng đêm, nhiều lần trong một đêm, hoặc mạnh đến mức có thể gây ra chấn thương nhẹ (như đập tay chân vào tường hoặc thành giường).
- Gây Mất Ngủ Hoặc Lo Âu: Chúng liên tục cản trở bạn đi vào giấc ngủ, dẫn đến chứng mất ngủ hoặc phát triển nỗi sợ hãi, lo lắng mỗi khi đến giờ đi ngủ.
- Ảnh Hưởng Đến Ban Ngày: Gây ra tình trạng mệt mỏi, buồn ngủ quá mức, hoặc suy giảm khả năng tập trung nghiêm trọng vào ngày hôm sau.
- Kèm Theo Triệu Chứng Bất Thường: Nếu các cơn giật đi kèm với việc cắn vào lưỡi, tiểu dầm, hoặc cảm thấy lú lẫn sau khi tỉnh dậy, đây có thể là dấu hiệu của một cơn động kinh và cần được thăm khám ngay lập tức.
“Người Anh Em Hay Bị Nhầm Lẫn”: Rối Loạn Cử Động Chân Tay Có Chu Kỳ (PLMD)
Một trong những tình trạng dễ bị nhầm lẫn nhất với giật mình khi ngủ là Rối loạn Cử động Chân tay Có chu kỳ (Periodic Limb Movement Disorder – PLMD). Việc phân biệt rõ ràng hai hiện tượng này giúp giảm bớt lo lắng không cần thiết.
| Tiêu Chí Phân Biệt | Cơn Giật Đầu Giấc Ngủ (Hypnic Jerk) | Rối Loạn Cử Động Chân Tay Có Chu Kỳ (PLMD) |
| Thời Điểm | Chỉ khi bắt đầu ngủ (giai đoạn chuyển từ thức sang ngủ). | Xuyên suốt đêm, đặc biệt trong các giai đoạn ngủ nông, lặp đi lặp lại. |
| Nhịp Điệu | Ngẫu nhiên, không có chu kỳ. Thường chỉ là một cú giật đơn lẻ. | Có chu kỳ và nhịp điệu rõ ràng. Các cử động lặp lại sau mỗi 20-40 giây. |
| Cảm Giác Đi Kèm | Thường có cảm giác “rơi ngã” hoặc giật mình. | Thường không có cảm giác đặc biệt. Người bệnh không biết mình đang cử động. |
| Nhận Thức | Thường làm người ngủ tỉnh giấc và nhận biết được cú giật. | Người ngủ thường không nhận biết được các cử động, nhưng chất lượng giấc ngủ bị phá vỡ. |
| Bản Chất | Hiện tượng sinh lý lành tính ở hầu hết mọi người. | Một rối loạn giấc ngủ cần được chẩn đoán và có thể cần điều trị. |
Chẩn Đoán và Điều Trị Chuyên Sâu
Nếu các cơn giật mình của bạn gây ra các vấn đề nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị thực hiện một nghiên cứu giấc ngủ gọi là đo đa ký giấc ngủ (polysomnography). Phương pháp này giúp theo dõi sóng não, nhịp tim, nhịp thở và các cử động của cơ thể trong suốt đêm, từ đó giúp loại trừ các rối loạn khác như PLMD, ngưng thở khi ngủ hoặc động kinh.
Trong những trường hợp rất hiếm gặp, khi các cơn giật mình cực kỳ dữ dội và gây mất ngủ mãn tính, bác sĩ có thể kê đơn thuốc liều thấp, chẳng hạn như Clonazepam, để giúp ổn định hệ thần kinh. Tuy nhiên, đây là phương án cuối cùng và chỉ được thực hiện dưới sự giám sát y tế chặt chẽ.
Kết Luận: Sống Khoa Học Hơn Từ Những Cú Giật Mình
Cơn giật mình khi ngủ, hay hypnic jerk, là một lời nhắc nhở thú vị về sự phức tạp của cơ thể chúng ta. Đó là một hiện tượng sinh lý bình thường, một “trục trặc” nhỏ trong cuộc chuyển giao quyền lực tinh vi giữa trạng thái thức và ngủ trong não bộ. Các yếu tố của cuộc sống hiện đại như căng thẳng, caffeine và thiếu ngủ có thể làm cho “trục trặc” này xảy ra thường xuyên hơn, nhưng hầu hết các trường hợp đều vô hại và có thể được cải thiện đáng kể bằng cách điều chỉnh lối sống.
Hy vọng qua bài phân tích chi tiết này, nhungdieuthuvi.com đã giúp bạn giải mã được một trong những bí ẩn thú vị của cơ thể và có thêm kiến thức để chăm sóc giấc ngủ của mình tốt hơn.
Khuyến nghị thực tiễn
Để trả lời câu hỏi “Làm gì để con người khỏe mạnh hơn, sống khoa học hơn?”, chúng tôi đưa ra hai khuyến nghị sau:
- Để khỏe mạnh hơn: Hãy ưu tiên “vệ sinh giấc ngủ” bằng cách tạo một lịch trình ngủ-thức đều đặn và biến phòng ngủ thành một “thánh địa” chỉ dành cho sự nghỉ ngơi. Điều này giúp ổn định “công tắc” thức-ngủ của não bộ, vốn là nền tảng cho sức khỏe thể chất và tinh thần.
- Để sống khoa học hơn: Hãy tập quan sát và ghi nhận mối liên hệ giữa lối sống của bạn (mức độ căng thẳng, lượng caffeine tiêu thụ, giờ tập thể dục) và tần suất các cơn giật mình. Việc tự nhận thức này là bước đầu tiên của khoa học ứng dụng, giúp bạn xác định và điều chỉnh các biến số để tối ưu hóa sức khỏe của chính mình.
(Bài viết được tổng hợp bởi AI, cân nhắc sử dụng lại các thông tin từ bài viết này)
Nguồn trích dẫn
- Hypnic jerk – Wikipedia, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Hypnic_jerk
- Vì sao bạn bị giật mình khi đang ngủ – Báo VnExpress Sức khỏe, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://vnexpress.net/vi-sao-ban-bi-giat-minh-khi-dang-ngu-3962198.html
- Hypnic jerk: Why you twitch before falling asleep – Medical News Today, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.medicalnewstoday.com/articles/324666
- What Are Hypnic Jerks and What Do They Mean? – Sleep.com, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.sleep.com/sleep-health/hypnic-jerks
- Myoclonus | UM Health-Sparrow, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.uofmhealthsparrow.org/departments-conditions/conditions/myoclonus
- Giải mã 8 hiện tượng thú vị về sức khỏe – Báo Người Lao Động, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://nld.com.vn/suc-khoe/giai-ma-8-hien-tuong-thu-vi-ve-suc-khoe-20121115050521373.htm
- Hypnic Jerks: Why People Twitch In Their Sleep – Sleepopolis, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://sleepopolis.com/education/hypnic-jerks/
- Reticular formation – Wikipedia, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Reticular_formation
- Neural Circuits Governing Sleep – Neuroscience – NCBI Bookshelf, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11094/
- Ventrolateral preoptic nucleus – Wikipedia, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://en.wikipedia.org/wiki/Ventrolateral_preoptic_nucleus
- Ventrolateral preoptic nucleus – Knowledge and References – Taylor & Francis, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://taylorandfrancis.com/knowledge/Medicine_and_healthcare/Neurology/Ventrolateral_preoptic_nucleus/
- Hypnic Jerks, Major Depressive Disorder, and Antidepressant Use: A Possible Relationship, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10590197/
- Explaining Hypnic Jerks: Why Do We Twitch Before Falling Asleep? – Drowsy Sleep, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://us.drowsysleepco.com/blogs/drowsy-sleep-guide/explaining-hypnic-jerks-why-twitch-before-falling-asleep
- Lý do khiến bạn ngủ hay bị giật mình – Vinmec, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/ly-do-khien-ban-ngu-hay-bi-giat-minh-vi
- Tại sao bạn thường bị ngủ hay giật mình? Tiết lộ 4 lý do thường gặp – Hello Bacsi, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://hellobacsi.com/giac-ngu/roi-loan-giac-ngu/giat-minh-khi-ngu/
- Đang ngủ bị giật mình, nguyên nhân và cách khắc phục – Pharmacity, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.pharmacity.vn/dang-ngu-bi-giat-minh-nguyen-nhan-va-cach-khac-phuc.htm
- Tại Sao Bạn Ngủ Hay Giật Mình? Nguyên Nhân và Giải Pháp – Elmich Dr.Sleep, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://elmichsleep.vn/ngu-hay-giat-minh
- Ngủ hay giật mình là bệnh gì? 5 nguyên nhân và cách phòng tránh – Nhà thuốc An Khang, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.nhathuocankhang.com/ban-tin-suc-khoe/ngu-hay-giat-minh-1570385
- Vì Sao Ngủ Hay Giật Mình? Cách Hạn Chế Ngủ Giật Mình – LIÊN Á, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.liena.com.vn/ngu-giat-minh
- What Causes Hypnic Jerks (Sleep Starts)? – Health, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.health.com/hypnic-jerks-8710756
- Hypnic Jerks: Twitching in Your Sleep, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://sleepdoctor.com/parasomnias/hypnic-jerks/
- Tại sao đang ngủ bị giật mình? – Vinmec, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/tai-sao-dang-ngu-bi-giat-minh-vi
- Cách để ngủ ngon không bị giật mình – Long Châu, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/cach-de-ngu-ngon-khong-bi-giat-minh-62918.html
- Tại sao khi ngủ hay bị giật mình? – Medlatec, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://medlatec.vn/tin-tuc/tai-sao-khi-ngu-hay-bi-giat-minh-s195-n32498
- Nỗi ám ảnh khi ngủ bị giật mình, nguyên nhân và cách khắc phục – Báo Lao Động, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://laodong.vn/suc-khoe/noi-am-anh-khi-ngu-bi-giat-minh-nguyen-nhan-va-cach-khac-phuc-883491.ldo
- Hypnic Jerk: Why You Twitch When You Sleep, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.sleepfoundation.org/parasomnias/hypnic-jerks
- Triệu chứng co giật chân tay khi ngủ bắt nguồn từ nguyên nhân nào? – Medlatec, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://medlatec.vn/tin-tuc/trieu-chung-co-giat-chan-tay-khi-ngu-bat-nguon-tu-nguyen-nhan-nao
- What Is a Hypnic Jerk and What Causes Sleep Starts? – Verywell Health, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.verywellhealth.com/what-is-a-hypnagogic-jerk-and-what-causes-sleep-starts-3014889
- Movement Disorders – Sleep and Brain, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.sleepandbrain.com/movement-disorders
- Periodic Limb Movement Disorder | Southwest Medical Center, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.swmedcenter.com/services/sleep-disorders-laboratory/periodic-limb-movement-disorder/
- Periodic Limb Movements of Sleep (PLMS): Causes & Symptoms – Cleveland Clinic, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14177-periodic-limb-movements-of-sleep-plms
- Điều trị giật mình khi ngủ như thế nào? – Vinmec, truy cập vào tháng 6 24, 2025, https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/dieu-tri-giat-minh-khi-ngu-nhu-nao-vi
